Ditjes en datjes

Nog een dag en dan nemen we met weemoed afscheid van de zuidelijkste landen; Zuid Afrika, Namibië en Botswana. Drie relatief welvarende naties. Af en toe vergeten we dat we in Afrika zijn. We delen graag een paar impressies van de reis.

Supermarkten
De supermarkten zijn goed gevuld. Unilever heeft hier een aanzienlijk afzetgebied veroverd. Elke dag vers gebakken brood en betrouwbaar vlees. In Namibië wil een parkeerbewaker graag ons oude brood hebben. Leunend tegen een lantaarnpaal eet hij de sneden op. Dat maakt diepe indruk op ons. Daarna maken we vaker mensen blij met eten en drinken. De voormalige Duitse kolonie heeft de minst welstand van de drie zuidelijke Afrikaanse landen.

Eten in remote gebieden
‘Wat eten jullie zo al?’, vraagt een lieve vriendin. Op de ontbijttafel staat brood met hartig beleg (Onno) en jam (Ingrid). Onno zet thee en koffie uit de Italiaanse percolator. Bij de espresso genieten we van een blok pure chocolade, bewaard in de koelkast. We hebben op de rijddagen voorgenomen de stoelen uit te zetten en ontspannend te lunchen. De temperatuur maakt dit plan onmogelijk. Met 40 graden buiten zitten, met nauwelijks schaduw, is allesbehalve relaxt. We komen niet verder dan een gesmeerd broodje uit de hand te eten. Omdat we meerdere dagen door remote gebieden rijden, is voor het diner blikgroente praktisch. En uien. Die overleven het stuiteren in de warme keukenlade, paprika’s niet. Verse boerenworst is altijd in de koelkast te vinden. Onno tovert de inhoud om tot hamburgers, Italiaanse ragout of gewoon gebakken worst.

Brandstof
Slechte diesel kan de motor veranderen in een nagelmachine, zoals ons destijds in de winter van Siberië overkwam. De genormeerde tankstations, zoals Shell en Engen, leveren kwalitatief goede diesel. Indien aanwezig. Want ‘uitverkocht’ wordt zonder blinken of blozen verkocht. Dan is het wachten op de tankauto. ‘Altijd tanken als het mogelijk is’; dit moto brengt de reiziger ver. De dieselverbeteraar blijft tot Zambia in de voorraadkist. De ingebouwde waterfilter op de brandstofleiding kon bij de servicebeurt slechts één druppel uitspugen.

Drinkwater
In tegenstelling tot diesel, is goed drinkbaar water veel moeilijker te vinden. De watertanks vullen we bij lodges, die bovenop een natuurlijke bron zijn gebouwd. In Botswana wordt overal afgeraden het kraanwater te drinken. Dit brengt slimme ondernemers op een nieuw business model. Gepurificeerd water verkopen. Na een investering in goede zuivering, verdienen zij geld als water. Mits de marketing goed is. In Francistown vinden we na veel rondvragen zo’n nieuw bedrijf, Perfectwater. Verstopt in een hoekje van een bedrijventerrein. Spontaan bieden we aan de locatie van het bedrijf op de iOverlander app te zetten. De vriendelijke manager staat erop het water gratis te geven.

Onderhoud
Tijdens onze reizen vergen we veel van de G. Als tegenprestatie zorgen we goed voor hem. Zoals de best verkrijgbare brandstof. En een 10.000 km servicebeurt bij een officiële Mercedes Benz dealer. Inmiddels kunnen we de service van de dealers op verschillende continenten beoordelen. De cultuurverschillen in de landen observeren middels de autobranche. De gemene deler is dat de medewerkers van de dealer de G voor het eerst zien. Nergens mag de klant in de garage komen, overal lukt Onno dat uiteindelijk wel. Hij is de enige met de specifieke kennis van deze exotische auto.
Ter geruststelling van ons, heeft de werkplaats chef in Francistown kennis van zaken. Zij verkopen weliswaar geen G, maar onderhouden wel de oude militaire terreinwagens van Mercedes. Alle serviceonderdelen zijn zelfs op voorraad, met uitzondering van het luchtfilter. Die staat in onze voorraadkist, geleverd door onze dealer in Den Haag (met dank aan Flint). Een dag voor de beurt ging het luchtfilterlampje branden. De timing kon niet beter. Het fijne zand van 8.000 km terreinrijden heeft zich volop genesteld in het filter, waardoor de motor te weinig lucht kreeg. Het doven van het permanente waarschuwingslichtje op het dashboard is de grootste uitdaging bij deze beurt. Zwart tape erop plakken, zoals soms ten einde raad wordt gedaan, heeft niet onze voorkeur. De chef en Onno worstelen zich een aantal keer door de diagnose computer. Op zaterdagochtend voor het laatst. Met succes, alles is goed. De G kan de weg weer op. We zijn vol lof over deze dealer, die de nieuwe auto’s voor Westerse prijzen verkoopt.

Droog, droog en nog eens droog
In heel zuidelijk Afrika is het weer, of eigenlijk de droogte, het gesprek van de dag. ‘Droogst sinds 80 jaar, nog nooit 5 jaar achtereen zo droog geweest.’ Fysiek merkbaar door de trek van de olifanten van West naar Oost. In Namibië melden de rangers dat de olifanten naar Botswana zijn vertrokken. In Botswana zegt de manager van de Lodge dat de grote zoogdieren naar Zimbabwe zijn gereisd. Daar zijn waterbronnen in de nationale parken beter op orde. De vrouw beweert dat nog een droog jaar volgt. Men leest dat af aan het uitblijven van zwangerschappen bij het Wildlife. Interessant feit, maar heb het nog niet kunnen objectiveren.

Vluchtplan klaar
Onveilig tussen de mensen hebben we ons in de drie landen nooit gevoeld. Behalve die ene keer; gestrand met pech op de N7 in Zuid Afrika. De Zuid Afrikanen maken zich zorgen over de veiligheid tijdens onze reisroute. ‘Is dat plan niet gevaarlijk?’, vragen ze ons vaak. In dit Afrikaanssprekende land, werken veel blanken aan plan B om het land te kunnen verlaten. In het geval de situatie voor ongekleurde mensen verder verslechtert. In Botswana leeft men gemoedelijk samen. Pas na een uur shoppen in een winkelcentrum, zonder Onno, valt me het op. Ik ben al die tijd de enige witte kop tussen donkere mensen. De huidskleur doet er niet toe. Mogelijk verklaard door welvaart? De Botswanezen hebben het hoogst Bruto Nationaal Product per inwoner van alle landen waar we doorrijden. De blanke werkplaats chef van Mercedes-Benz heeft Zuid Afrika reeds verruild voor Botswana. Om de leefbaarheid. Het is nauwelijks voor te stellen, geen toekomst meer te zien in je vaderland.

Tiny House
Voor deze reis hebben we ons huishouden in een auto gestopt. Zo’n acht vierkante meter waarin, -op en -naast ons leven plaatsvindt. Even inwoner van een land in een mobiel Tiny House. We moeten ons zien te redden in allerlei omstandigheden. Dat maakt de ervaringen intenser. Dankzij alle ontmoetingen met mensen krijgt onze reis meer diepgang. We genieten volop.

Een spannende laatste dag in Botswana
Ik zie het niet aankomen. Dat is niet vreemd, hij loopt vanachter mijn rug langs. Eén olifant van 6.000 kilo die nauwelijks geluid maakt tijdens het lopen, dát is opmerkelijk. Vergelijkbaar met de voetstappen van een mens, alsof hij pantoffels aanheeft. We zitten op de eerste rang bij de waterbron van onze laatste camping in Botswana: Elephant Sands. Vanuit de wijde omgeving komen olifanten hier drinken. Op een draf, zodra de dieren op de brede aanlooproute het water ruiken.
Deze olifant neemt een kortere weg, over de camping. Hij banjert tussen mijn stoel en de stenen BBQ door, op zo’n halve meter bij me vandaan. Een imposant groot en donker gevaarte vlak naast me. De huidplooien van dichtbij zichtbaar, zijn sluif heen en weer zwaaiend. Geen idee of hij schrikt van mij, ik wel van hem. Ik schiet als een speer uit mijn stoel. De olifant kijkt achterom; wat gebeurt daar? Zijn maat achter hem, vertrouwt mijn actie niet en wijkt uit naar de andere kant van de BBQ. De campinggasten, die met ingehouden adem ons op afstand gadeslaan, steken hun duimen op. Dat loopt goed af. Een onvoorstelbare ervaring. De pootafdrukken in het zand naast mijn stoel, bewijzen dat het echt plaatsvond.

Die avond staat ons nog een verrassing te wachten. De leiders van twee kuddes krijgen ruzie over de drinkbeurt. De verliezer stuift de camping op, stopt op steenworp afstand van de G met ons daarnaast. Even lijkt het erop dat hij zijn opponent is vergeten. Het grote beest kijkt ons recht aan. Zijn witte slachttanden vooruitstekend, de grote oren flapperend. Haastig zoeken we beiden dekking achter een dichtbij zijnde open deur van de G. Dan druipt de olifant af, terug naar het water. Opgelucht toasten we met witte wijn en sluiten zo onze laatste avond in Botswana waardig af. Op naar Zimbabwe!