Land van het meer

Chaos scheppen hebben de grensbeambten van Malawi tot kunst verheven. Een kunst die sommigen geen windeieren legt. Nadat de slagboom van Zambia achter ons dichtslaat, zoeken we tussen de vele gebouwen het grenskantoor van Malawi. De fixers, die gedreven zijn de vraagtekens op gezichten van toeristen om te zetten in geld, versperren bijna de toegang tot het gebouw. We wimpelen iedereen af. Het zetten van de stempels in de paspoorten is in een vloek en zucht gedaan. Dat kunnen we niet zeggen van de auto. Een mollige douanebeambte, die de carnet in ontvangst neemt, wil weten via welke grens we Malawi weer verlaten. We noemen de grensplaats. Daar kan ze niets mee. Ze herhaalt haar vraag. Verwarring alom, totdat duidelijk wordt dat het grenskantoor een eigen naam heeft. Die wil ze horen. Weten wij veel.

Balletje balletje
De wegenbelasting is afhankelijk van de cilinderinhoud van de auto, alleen te betalen in de munt Malawische Kwachia (MK) bij de caissière in een apart hokje. Een chique geklede dame, met zorgvuldig aangebrachte make-up, beheert het geld. We hebben enkel dollars en Zambiaanse Kwachia’s op zak. Op mijn vraag waar ik geld kan wisselen, verwijst ze me naar de illegale praktijken van de opdringerige mannen buiten. Die verwachten me al terug en vliegen op me af. Ik krijg de officiële wisselkoers en 15 briefjes van MK 2.000 uitgeteld. De man vindt het zo genoeg. Ik staar naar het stapeltje geld en krijg nogmaals 5 briefjes in mijn handen gedrukt. Ik neem de tijd om het na te rekenen, dat levert wederom 5 briefjes op. Vermoedelijk hoopten ze erop dat ik na de eerste bundel al wegliep. Ik voel me vermogend als ik met de dikke stapel geldbiljetten naar binnenloop. MK 2000 is het maximale bedrag op een biljet, dat de waarde van € 2,50 heeft.

Kleedgeld
De kassavrouw neemt het geld in ontvangst en bergt het op. De vervolgprocedure is ondoorzichtig. We krijgen de Carnet terug, het bewijs van tolbetaling en de mededeling van de goed doorvoede beambte dat we weg mogen. Met geen woord wordt gerept over de wegenbelasting. De ambtenaar verwijst des gevraagd naar de caissière. Met wat schijnbewegingen wacht het modepoppetje totdat we afdruipen. De stevige beambte is er klaar mee en sommeert haar de belastingbetaling op de computer te registeren en het document voor ons uit te printen. De kassadame loopt 11.500 KW kleedgeld mis.

Indiase weelde
We rijden op het asfalt naar de hoofdstad Lilongwe. Eindbestemming is een camping met een geroemd Indiaas restaurant. We kiezen gerechten op aanbeveling van de Indiase eigenaar. Die heeft daar zoveel plezier in dat hij de laatste avond een gerecht voor ons laat klaarmaken dat binnenkort op de menukaart komt. We overeten onszelf in een van de armste landen van de wereld. De volgende ochtend smeren we het ontbijt voor de nachtwaker, die daarom vraagt.

Resetten
Hoewel we voorlopig genoeg garages van binnen hebben gezien, gaan we toch weer langs een Mercedesdealer. De luchtfilterlampje brandt. Ruim 3.500 km geleden is een nieuwe filter geplaatst, nu al weer vol. Het luchtfilter kunnen we zelf schoonmaken. Het uitzetten van het lampje niet. Daarvoor verwijst de gebruiksaanwijzing naar een Mercedesdealer. Die kan alleen met de diagnosecomputer het dashboard resetten.
De Mercedes dealer is niet ver weg. Het hek is gesloten. De politie staat ons te woord. De garage eigenaar en een vastgoedinvesteerder zijn in onmin geraakt bij een ‘sale and leaseback’ constructie. De politie heeft twee maanden geleden de zaak afgesloten op last van de investeerder. De enige aanwezige medewerker geeft ons het mobiele nummer van de werkplaats chef. Een uur later staan we op de binnenplaats van zijn huis, tevens opslagplaats voor dure Mercedesauto’s en de diagnosecomputer. Het resetten gaat snel. De onderhandeling over de zwarte betaling duurt iets langer.

Lake Malawi
Reizend door Malawi kun je niet om hét meer heen, Lake Malawi. Het mooiste meer van al Afrika’s grote meren, volgens kenners. En fotogeniek. Hoe je ook de foto’s schiet, het zijn allemaal prachtige plaatjes. Charmante rotseilandjes, blauw water, wit strand en daarachter bossen met palmbomen. We genieten van het idyllisch uitzicht tijdens het ontbijt, die bijna geruisloos overgaat in de lunch. Bijna, want een fikse bui landt met veel lawaai op aarde. Daarna is de zon weer terug. Het meer nodigt uit om in actie te komen. We kiezen kajakken. Samen in een plastic boot. Rondje om een rotsenpartij. De stroming is verrassend snel voor zo’n liefelijk meer. We moeten stevig aan de bak om weer terug aan land te komen. De vissers schijnen daar minder moeite mee te hebben. Vanavond staat vis op het menu. Een visser in een van de bootjes verzorgt de vangst. Chambo, een witvis, zijn kop is een delicatesse voor Malawianen. Afgeleverd om vier uur, verser kan niet. Opgediend in bananenblad, zonder kop welteverstaan.

Italiaans
Op weg naar de hoogvlakte in het Noorden van Malawi maken we een tussenstop in Mzuzu. We overnachten bij Macondo, een guesthouse annex camping. Met een schots en scheef kampeerterrein, tot ergernis van Onno. De gastvrije Italiaanse eigenaren zijn helaas drie maanden op reis. De warme sfeer met zich meegenomen. Hun vervangers en landgenoten, fietsend uit Kaapstad aangekomen, lukt het niet toerist-af te komen. De kok werkt gelukkig wel. Evenals de wasmachine, die we mogen gebruiken om alle kleding goed schoon te wassen. Vrijwel alle inwoners van Zuidelijk Afrika wassen met de hand, dus ik ook. Alle verpakkingen van de wasmiddelen in de supermarkt melden het nog eens nadrukkelijk; voor de handwas.

We eindigen onze laatste avond in Mzuzu met een super pizza, en gaan morgen naar de hoogvlaktes van Malawi. Naar verluidt een look-a-like van Europa.