Opgejaagd

Van uitstel komt geen afstel. We hebben alleen het motto ‘reizen hoe de wind waait’ ingewisseld voor ‘gaan waar de zon schijnt’. Op onze camping annex boerderij schijnt de komende dagen de zon volop. In Maasai Mara wordt nog twee dagen regen verwacht. Katachtige roofdieren houden niet van modder tussen de tenen. Twee extra dagen geduld, geeft betere Wildlife belevenissen. Nu we niet van zijn land te slaan zijn, vraagt de boer en grootgrondbezitter, Andrew, ons voor een bijzondere activiteit. Kameleons vangen vanavond.

Evacueren
Andrew investeert in een nieuwe omheining van zijn grond. De natuur heeft in een jaar een weelderige plantengroei gerealiseerd. Daarin leven de kameleons graag. De struiken moeten wijken voor het nieuwe hek. De boer wil de kleurrijke hagedissen verhuizen naar een ander onderkomen. Overdag meten de bijzondere schepsels op kunstige wijze de kleur van de omgeving aan. Daardoor zie je ze niet. In het donker lichten de dieren zichtbaar in een lamp op. Vangen. Opsluiten in een emmer. Elders weer vrij laten. Het klinkt eenvoudig. Het spotten van de verkleuringsbeestjes, zoals de Zuid Afrikanen ze noemen, blijft het moeilijkste onderdeel. Andrew is inmiddels ervaren. In zijn oude Toyota rijden we met grote lampen gericht op de struiken. Op een afstand ziet de boer het amper tien centimeter kleine leguaanachtige dier tussen de takken. Het vangen delegeert hij aan ons. Als echte toeristen leggen we ieder beest eerst uitgebreid op de foto vast voordat we hem in de emmer laten verdwijnen. Het is tenslotte voor het eerst dat we de kameleons in levende lijf zien.

Sprinkhanenplaag
Al maanden haalt Oost Afrika het nieuws. Eerst door de stortregens. Nu door de daaropvolgende sprinkhanenplaag. Miljoenen insecten verenigen en verspreiden zich snel. Ze naderen ook Zuid Kenia. Twee zwermen zijn respectievelijk op 45 en 60 kilometer afstand van de boerderij gesignaleerd. Gelukkig buigen ze af in een andere richting. Volgens de boer heeft de plaag de catastrofale omvang gekregen door bezuinigingen van de overheid. Twee vliegtuigen, tientallen terreinwagens en vele ambtenaren leken overbodig omdat het land al 70 jaar verschoond bleef van een enorme plaag. Oorzaak en gevolg zijn door elkaar gehaald.

Offroad rijden verboden
De hevige regens en daaropvolgende overstromingen hebben Maasai Mara in drie afzonderlijke gebieden verdeeld. Het lukt nauwelijks betrouwbare informatie in te winnen over de begaanbaarheid van de verschillende gebieden. Commercieel gedreven antwoorden krijgen we van de Maasai Mara Lodges & Camping eigenaren. ‘Alle wegen, zelfs de kleine tracks, zijn goed bereikbaar’. Vervolgens zien ze hun kans schoon een gids of gamedrive te slijten. Bij de Zuidoost gelegen toegangspoort weten de rangers evenveel over de situatie in het park als iemand op z’n eerste werkdag. De wegenkaart, die meer route informatie verschaft, is uit de handel genomen. Per abuis bevatte het papier een zinsnede dat offroad rijden is toegestaan. Massaal werden de rechten geclaimd. Wie offroad rijdt, kan rekenen op een fikse geldstraf. Op het prikbord hangen kentekens van auto’s die het park zelfs nooit meer in mogen, en wagens die na betaling van een openstaande boete de poort mogen doorrijden.

Scoringsdrang
Lukraak rijden we door Maasai Mara en zien geen dieren die groter zijn dan een kip. Totdat we een gids tegenkomen die wél bereid is te delen waar de Big Five dieren zich bevinden. Inderdaad, op afstand zien we al zeker dertig toeristenauto’s stilstaan. Alle inzittenden staren met camera’s en verrekijkers naar een bosjes direct aan het pad. Hoe wij ook turen, de jachtluipaarden die zich schuilhouden tussen de bladeren zien we niet. We beproeven ons geluk kilometers verderop. Naar verluid zijn de gevlekte dieren daar ook gespot. Een terreinauto cirkelt in het hoge gras langs een struik. Zeker 50 meter van de weg. Dat valt onbetwist onder offroad rijden. Snel aanstormende auto’s volgen zijn voorbeeld. De gidsen doen alles om hun klanten de dieren te tonen. Deze laatste kans laten ze niet lopen. Hoewel de zon warm aan de hoge hemel staat, verlaten de roofdieren het schaduwrijke centrum van de ‘drukke rotonde’ in het grote grasveld. Op zoek naar een andere plek. Zoiets zagen we nog niet eerder. Volgens diverse onderzoeken gedragen de wilde dieren in Maasai Mara zich onnatuurlijk. De dieren passen zich aan de overweldigende hoeveelheid auto’s met hun onverschrokken en opdringerige bestuurders. Helaas niet ten goede voor hun natuurlijke gedrag. Droevig.

Vast in de modder
Vier gewapende militairen in een terreinauto houden ons staande. Wat ze precies van ons willen, wordt niet duidelijk. Ze laten wel onverbloemd weten dat zelf rijden niet verstandig is: ‘Jullie kunnen vast komen te staan in de modder. Dan kan de auto pas ná de regentijd worden geborgen.’ We zijn niet gevoelig voor deze dreigende woorden: ‘Zien we eruit alsof we onbegaanbare modderpaden zo maar in rijden?’ Helaas moeten we binnen een uur al toegeven dat we hebben gebluft.
We rijden over een klein pad langs de bergen waar de zwarte neushoorn soms wordt gesignaleerd. Het is een prachtige route. We zijn al bijna bij de doorgaande weg als het mis gaat. De voortekenen op de grond, schatten we niet op waarde in. Laconiek stuurt Onno de auto zonder differentiëlen langs de modder. Poef. Het linker achterwiel zakt tot de as weg. De G gaat niet meer voor- of achteruit. Graaft zich wel dieper in. Onno ziet de kans om de ongebruikte lier uit te proberen. Hulp van auto’s die toesnellen, slaat hij af. Onno is een man, zijn eer te na geholpen te worden. Met de lier om een bos struiken, trekt hij de G soepel uit de prut. Dat levert hem applaus van de toeschouwers op.

Vertederend
Een hulpvaardige gids van Indiase afkomst wijst ons op een leeuwin achter een lodge. Ze heeft zojuist op een warthog gejaagd. Met succes. We zien haar nog net tussen de struiken verdwijnen. Dertig meter vanaf de andere kant van de weg cirkelen zeker negen terreinauto’s rond een bosje, als een kermiscarrousel ronddraaiend. Blijkbaar bevatten de struiken ook leeuwen. Bij gebrek aan een beter plan pauzeren we op het pad. Al snel wordt het wachten beloond. De leeuwin loopt voor onze auto over de weg naar het veld. Enthousiast wordt ze begroet zes welpen die hun bosje zijn ontvlucht en haar opgelucht knuffelen. Vriendelijk grommend communicerend, loopt de familie voorbij onze voorruit op weg naar de maaltijd. Het uitzicht op de eerste rang voelt als gerechtigheid. Als je de leeuwen in het veld niet belaagd, komen ze vanzelf naar je toe.

Terug naar de natuur
We verlaten de Maasai Mara met gemengde gevoelens. We hebben mooie roofdieren gezien, maar het gedrag van de gidsen baart ons zorgen. De dieren dicht naderen door off-road rijden, brengt wellicht veel fooi binnen maar jaagt ook het wild op. We hopen dat de toeristenindustrie snel tot inkeer komt en Maasai Mara weer uitgroeit tot een natuurríjk park.